Bij biologische interventies wordt uitsluitend gebruik gemaakt van natuurlijke middelen. Een interventie betekent hier “zorg of een activiteit om klachten te verminderen, of om uw geestelijke of lichamelijke conditie te verbeteren”.

Voorbeelden van deze complementaire zorg zijn:

- kruiden

- aromazorg

- voeding en voedingssupplementen

Kruiden

Kruiden zijn middelen uit de natuur, deze zijn in allerlei vormen beschikbaar. Bijvoorbeeld als thee, zalf, alcoholische oplossingen en capsule.

Milde kruidenmiddelen zijn vrij verkrijgbaar bij reformzaak, drogist, apotheek of in de supermarkt. Ze worden gebruikt:

- als zelfzorgmiddel om gezond te blijven 

- voor het voorkomen en behandelen van milde aandoeningen. Voorbeelden: pepermuntthee na een vetrijke maaltijd: om de spijsvertering te bevorderen, salie-zoethoutthee: bij beginnende keelpijn, een huidproduct met aloë vera: herstelt en brengt vocht in de huid na het zonnen

Professionele behandelaars als een natuurarts, een fytotherapeut, een arts in de Traditionele Chinese Geneeskunde en een ayurvedatherapeut of –arts schrijven kruidenmiddelen voor om meer serieuze gezondheidsklachten en ziekten te behandelen.

Risico's van kruidenmiddelen

Belangrijk om te weten over het gebruik van kruidenmiddelen:

- De werkzaamheid van deze middelen is vaak niet of onvoldoende aangetoond in wetenschappelijk onderzoek. 

- Het gebruik van kruidenmiddelen is niet zonder risico. Sommige kruiden beïnvloeden de werking van medicijnen. Medicijnen werken dan minder goed of zorgen juist voor meer bijwerkingen.

- Er zijn veel niet-geregistreerde en niet-gestandaardiseerde kruidenmiddelen (voedingssupplementen). Ze hebben niet altijd dezelfde samenstelling. Hierdoor is het risico onvoorspelbaar.

Aromazorg

Complementaire zorg met etherische oliën wordt aromazorg genoemd. Etherische oliën zijn sterk geconcentreerde, olieachtige stoffen. Ze verdampen snel, waardoor ze sterk geuren. Ze heten ook wel essentiële of aromatische oliën.

Wanneer etherische oliën gebruiken?

- spanning en onrust

- angst

- sombere stemming

- vermoeidheid

- pijn

- kortademigheid (inhalatie)

- misselijkheid

- verstopping (massage van de buik met etherische olie)

- slechte doorbloeding (massage, hand- voet- of ligbaden)

- droge, gevoelige en/of beschadigde huid (huidverzorging)

- onaangename geuren (lichaamsverzorging, verdamping)

- slaapproblemen

- isolement, eenzaamheid (massage met etherische olie)

Veel gebruikte etherische oliën zijn:

- lavendel: bij toepassing op de huid kan lavendel een verzorgend, herstellend, pijnstillend, krampstillend, ontsmettend of ontstekingsremmend effect hebben. Bij verdamping kan lavendel een kalmerend, slaapverwekkend, pijnstillend, geur verdrijvend of desinfecterend effect hebben.

- zoete sinaasappel: bij toepassing op de huid kan zoete sinaasappel een verzachtend, herstellend of ontsmettend effect hebben. Het kan ook de spijsverteringsorganen kalmeren. Bij verdamping kan zoete sinaasappel kalmerend werken en de stemming verbeteren.

- damastroos of Bulgaarse roos: bij toepassing op de huid kan damastroos een verzorgend, herstellend, pijnstillend of desinfecterend effect hebben. Bij verdamping kan damastroos een kalmerend, troostend of geur verdrijvend effect hebben.

- citroen: Bij toepassing op de huid kan citroen een ontstekingsremmend, samentrekkend, verfrissend effect hebben. Bij gebruik van koude kompressen kan citroen eenkoortsverlagend effect hebben. Bij verdamping kan citroen opwekkend, concentratie verhogend, verfrissend en desinfecterend werken, de eetlust stimuleren en misselijkheid verminderen. Citroenolie kan verkleuringen geven op de huid bij blootstelling aan zonlicht binnen 12 uur na toepassing op de huid.

- citroengras: Bij verdamping kan citroengras een geur verdrijvend, opwekkend, desinfecterend effect hebben. Citroengras mag niet op de huid worden toegepast bij patiënten met een kwetsbare huid. De olie kan een gevoelige huid irriteren.

Veilig gebruik van etherische oliën:

Etherische oliën mogen nooit inwendig of onverdund gebruikt worden. 
Ze zijn gemakkelijk ontvlambaar. Daarom moeten ze op afstand van vuur bewaard en gebruikt te worden.

Wanneer oppassen met etherische oliën?

Voorzichtigheid is geboden bij astma. Bij astmapatiënten (en soms ook bij COPD-patiënten) kunnen klachten verminderen, maar ook verergeren bij verdamping van etherische oliën.

Wanneer beslist geen etherische oliën op de huid gebruiken?

Etherische oliën mogen niet worden gebruikt bij:

- aangetoonde allergie voor 1 van de bestanddelen van de olie

- extreem gevoelige huid (bijvoorbeeld tijdens of na bestraling)

- Sommige oliën zijn niet geschikt voor bepaalde patiëntengroepen. Uw zorgverlener moet vooraf uitzoeken of u een bepaalde olie mag gebruiken.

 

Voeding en voedingssupplementen:

Wanneer er door een ziekte of aandoening niet voldoende gegeten kan worden, kan er baat zijn bij extra voeding of voedingssupplementen om de tekorten die ontstaan aan te vullen.

Wat zijn voedingssupplementen?

Voedingssupplementen zijn producten die alleen uit vitamines, mineralen of bioactieve stoffen bestaan, zoals een vitamine C-pil, of als combinatie van meerdere vitamines en mineralen, zoals in een multivitaminepil. In de winkel zijn ze te koop in allerlei soorten, maten en merken, bedoeld als aanvulling op de dagelijkse voeding. Meestal zijn het pillen of capsules, soms ook druppels, poeders of drankjes. Grofweg zijn ze in 3 categorieën in te delen:

-supplementen met maar 1 vitamine of mineraal

-multisupplementen met een combinatie van vitamines of van vitamines en mineralen. Bijvoorbeeld een multivitaminetabletof vitamine B-complex.

-nutraceuticals: bioactieve stoffen in een voedingssupplement.

In supplementen zitten meestal synthetische of industrieel geproduceerde vitamines, mineralen of bioactieve stoffen. Deze hebben dezelfde werking als de vitamines en mineralen die van nature in eten en drinken zitten.

Verrijkte voedingsmiddelen:

Er zijn steeds meer voedingsmiddelen te koop waarvan wordt beweerd dat ze een positief effect op de gezondheid hebben. Deze producten zijn ‘verrijkt’ met speciale voedingsstoffen. Dat betekent dat er extra voedingsstoffen aan toe zijn gevoegd. Bijvoorbeeld bacterieculturen in yoghurt, ter verbetering van de darmfunctie. Of calcium in sinaasappelsap, ter voorkoming van botontkalking. Bij problemen met eten kan zo’n verrijkt product een goede aanvulling zijn.

Extra vitamines en mineralen:

Vitamine- en mineralentabletten kunnen nooit een goede voeding vervangen. Gezonde voedingsmiddelen leveren veel meer dan de stoffen die in voedingssupplementen zitten. Vitamine- en mineralentabletten kunnen wel zinvol zijn als aanvulling. Hierbij is de dosering en soort belangrijk.
Op de verpakking of in de bijsluiter moet staan:

- welke vitamines het product bevat

- hoeveel % dat is van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)

- wat de aanbevolen dosering is

Een multi-vitaminepreparaat tot 100% van de ADH is over het algemeen veilig om te gebruiken.
Te veel vitamines en mineralen kan schadelijk zijn. Als u daarnaast ook nog voedingsmiddelen gebruikt waaraan extra vitamines zijn toegevoegd, kan de bovengrens snel bereikt zijn. Bespreek daarom altijd met uw arts of diëtist welke extra vitamines of mineralen u gebruikt en in welke hoeveelheden.

 

Reiki:

Als alternatieve geneeswijze is reiki in de eerste plaats gebaseerd op de overdracht van energie tussen de therapeut en de patiënt. Reiki helpt vervelende aandoeningen te voorkomen of, in sommige gevallen, makkelijker te genezen. Het wil in geen geval de gebruikelijke geneeskunde vervangen, wél aanvullen en ondersteunen.
Paranormale therapie
Reiki of paranormale therapie heeft Japanner Mikao Usui als geestelijk vader. Daarbij ging hij ervan uit dat iedereen over een dosis energie beschikt. Die levensenergie wordt gesimuleerd door onze handen. Reiki beschouwt ons lichaam, onze geest en ziel als één geheel. Tijdens een behandeling legt de therapeut zijn handen op de plaats waar we bijvoorbeeld pijn ervaren. Hij gaat er vanuit dat daar je energie geblokkeerd is en dat hij die weer vrij moet maken.
Universele energie
Reiki werkt met universele energie en is op daardoor vergelijkbaar met andere alternatieve geneeswijzen zoals shiatsuen acupunctuur. Volgens de Chinese filosofie is deze universele energie de onmisbare levenskracht we in alle levende wezens aanwezig is. Reiki gebruikt deze universele energie vooral om het netwerk van energiebanen weer in evenwicht te brengen en te houden.
Lichaam, geest en ziel
In deze energiebanen kunnen blokkeringen ontstaan die onze ganse energiehuishouding in gevaar kunnen brengen. Al deze omdat energiebanen zijn met elkaar verbonden via vele knooppunten, in vaktermen bekend chakra’s genoemd. De reiki-healer maakt deze energieblokkades ongedaan. Dat doet hij door extra energie door ons lichaam te laten stromen.
Verschillende vormen
Vandaag kennen we verschillende vormen van reiki, namelijk:
- Usui Reiki Rhyoho: werd door Japanner Mikao Usuiontwikkeld. Die omschreef zijn geesteskind als ‘zijn weg naar geluk, harmonie en geestelijke ontwikkeling’. Ondertussen werd zijn vorm van reiki al ontelbare keren aangepast
- Tera-Mai Seichem reiki: werkt naast het element aarde ook met natuurelementen zoals water, vuur en lucht. Pakt niet alleen de symptomen maar ook de oorsprong van de klachten aan
- Tummo reiki: gaat duidelijk verder dan genezen. Spiritualiteit en de zogenaamde Kundalini energie vervullen een centrale rol
- Angel reiki: ook hier speelt het spirituele aspect een opvallende rol. Men werkt hier vooral met de energie van krachtige dieren, engelen en aartsengelen. Deze behandeling bestaat uit zeven stappen die overeenstemmen en een bepaalde aura. Deze vorm van reiki brengt de nodige verlichting
- Shambhala reiki: streeft persoonlijke groei en vrijheid na. Leert tegelijk onze eigen mogelijkheden kennen. Shambhala is de meest laagdrempelige vorm van reiki
Resultaten
Een reiki- behandeling zorgt voor de meest uiteenlopende reacties en resultaten zoals:
- Een warm en heerlijk gevoel
- Tintelingen in het ganse lichaam
- Een ontspannen en rustig gevoel
- Beter slapen
- Soms hevig transpireren
- Lawaaierige ingewanden
- Een grote en onweerstaanbare drang om te praten
- Een angstig gevoel
- Verdriet, plotse boosheid of… vrolijkheid en uitgelatenheid
- Het tijdig afbreken en afvoeren van giftige afvalstoffen
- De werking van onze organen wordt extra gestimuleerd
- Onze hormonen komen in evenwicht
- Ons zelf genezend vermogen wordt bevordert
Niet altijd geschikt
Een behandeling met reiki is niet altijd geschikt. Dat is zo ingeval van:
- Botbreuken
- Tijdens een behandeling na een hartinfarct
- Voor of na een operatieve ingreep

Thai chi: